روش قلمه زدن مو: برای اینکار، هر گاه در پائیز خواستیم قلمه بزنیم، از شاخه‌های سال جاری که مقداری هم شاخه دو ساله داشته باشد استفاده می‌کنند. قسمت دو ساله را در انگور کاری کلید” می‌نامند. طول قلمه هارا ۶۰ تا ۸۰ سانتی متر می‌گیرند. بعد از بریدن در پائیز آنها را در زیر ماسه‌های نرم، مرطوب و نسبتاً سردتا بهار نگه می‌دارند در بهار و زمان درخت کاری آنها را ابتدا مدت ۴۸ ساعت در داخل آب می‌خوابانند به طوری که در آب کاملاً غرق باشند آنگاه آنها را می‌کارند قلمه هارا میتوان در آذر یا دیماه هم گرفته و درسرمای ۴ درجه و هوای مرطوب تا بهار نگه داشت با گرم شدن هوا از سردخانه در آورده سپس آنرا کاشت اگر در بهار بخواهند قلمه بگیرند باید از شاخه‌های یک ساله استفاده شودکه همراه چند سانتیمتر از شاخه ۲ ساله (کلید) است.
خوابانیدن: شاخه‌های دراز یکساله و یا امسال را در پائیز زیر خاک می‌کنند و به وی فرصت می‌دهند که ریشه بدهد و حتی هر جوانه اش به گیاه تازه‌ای تبدیل شود. همیشه قویترین شاخه‌های یکساله را انتخاب می‌کنند. روش خوابانیدن بهترین نتیجه را می‌دهد و همچنین گیاه تولید شده زودتر به بار می‌نشیند.
پیوند: در درخت انگور از پیوند اسکنه‌ای استفاده میشود. زمان پیوند فصل پائیز است و درخت انگور پیر و فرتوت را از نزدیکی خاک بریده در مقطع آن شکافی ایجاد کرده و جوانه یا پیوندک انگور مرغوب را در شکاف قرار می‌دهند. این عمل در انواع انگور وحشی و غیر مرغوب نیز صورت میگیرد.
ازدیاد به وسیله جوانه: یک جوانه را که خوب رشد کرده با یکی دو سانتی متر چوب در سمت راست و چپ آن بریده و در داخل خاک یک گلدان افقی گذاشته و فشار می‌دهند. بطوریکه داخل خاک فرو رفته تنها جوانه از خاک بیرون باشد. گلدان را باید در اطاق یا محیط گرم گذاشت، چون جوانه برای رشد به خاک گرم احتیاج دارد
هرس انگور:
مهمترین هرس‌های درخت انگور عبارتند از:: ۱- هرس پائیزی: مستقیماً پس از برداشت میوه‌ها صورت میگیرد و در آن شاخه‌هایی را که میوه داده اند در پاییز کوتاه می‌کنند. ۲- هرس اصلی:مهمترین هرس برای تمام درخت انگور بویژه برای شاخه اصلی که ادامه دهنده تنه درخت است در این هرس از آن مقداری که تنه امسال در روی شاخه اصلی رشد کرده ۵ تا ۶ و حداکثر ۸ جوانه را باقی گذاشته، بقیه را بریده و حذف می‌کنند. در مورد شاخه‌های جانبی که خوب رشد کرده اند هم باز برای آن مقدار که امسال رشد کرده ۲ یا ۳ جوانه برای هر شاخه باقی گذاشته تا بقیه را هرس می‌کنند تنها همین جوانه‌های باقیمانده روی تنه اصلی و شاخه‌های فرعی هستند که در بهار آینده رشد کرده و میوه می‌دهند. بهترین زمان هرس اصلی آذر و دی و بهمن است مشروط بر اینکه زمان انجام آن هوای منطقه از ۸ درجه زیر صفر گرمتر باشد. این هرس نباید دیرتر انجام گیرد در هرس زمستانی درختان انگور بر خلاف هرس در سایر درختان میوه شاخه‌ها را بلافاصله از بالای جوانه نمی‌برند بلکه حدود ۲ سانتی متر بالای جوانه را هم باقی می‌گذارند در غیر اینصورت بالاترین جوانه خشک میشود. ۳- هرس فرم دادن: تنها در نهال‌هایی که تازه کاشته شده اند در سال‌های اول و دوم انجام میگیرد؛ لذا در بهار برای نهال تنها ۳ جوانه باقی می‌گذارند پس از اینکه جوانه‌ها رشد کردند و طول یکی از شاخه‌ها به ۲۰ سانتی متر رسید آنرا به عنوان تنه اصلی پذیرفته و شاخه‌های دیگر را ته بر می‌کنند. در صورت وم سال بعد نیز به شاخه اصلی اجازه رشد داده و شاخه‌های جانبی را که در ارتفاع کمتر از ۵۰ سانتی متر رشد کرده اند قطع می‌کنند. بدین وسیله درختان انگور به ارتفاع ۵/۱ تا ۲ متر ایجاد می‌کنند. ۴- هرس برگها: که این هرس فقط در درختان انگور کوتاه قد (۵/۱ تا ۲ متر ارتفاع) و در اواخر بهار صورت میگیرد. در این هرس تنها برگهای زیادی که مانع تابش مستقیم نور خورشید به خوشه‌های انگور قسمت میانی تاج درخت می‌شوند را با دست چیده و دور می‌اندازند این هرس معمولاً در درختانی که میوهایشان خورده میشود انجام می‌گیرند.
کود دهی درخت انگور:
در زمان کاشت قلمه ۱۵۰ گرم کودفسفاته و ۱۵۰ گرم کود پتاسه بهمراه کود دامی پوسیده در چاله کاشت قرار می گیرد
ضمناً توصیه می شودکه کود نیتراته و پتاسه را بصورت سرک و سالانه در اوایل بهار و در صورت امکان بهمراه آبیاری تکمیلی، در اختیار گیاه قرار دهند.
اصلاح کامل خاک های شور و یا حفظ شوری کم اغلب از نظر علمی کاری بس دشوار و تا حدی غیر ممکن است. هزینه های اصالح، عدم کفایت زه کشی، گران بودن مواد اصالح کننده خاک و کیفیت نامطلوب آب آبیاری از جمله عواملی هستند که در این راستا دخیل هستند. حتی در جاهایی که آب به مقدار کافی جهت شستشوی اصالح و آبیاری پیوسته موجود است اصالح خاک های یا خواص نامناسب فیزیکی چندان مقرون به صرفه نیست. عملیات مدیریتی که به کنترل شوری اصالح خاک کمک می کند شامل به کارگیری موارد زیر است: 1.انتخاب گیاهان مقاوم به شوری 2.استفاده از روش های خاص کاشت که تجمع نمک را در اطراف بذر به حداقل ممکن کاهش می دهد. 3.به کارگیری روش های زارعی مناسب نظیر شخم و تهیه بستر به شکلی که کمترین غلظت نمک را در خاک ایجاد کند و به جوانه زنی بذر آسیبی نرساند. 4.استفاده از مقدار بیشتر آب آبیاری به منظور رقیق کردن محیط و یا شستشوی نمک از محیط جوانه زنی بذر و ریشه. 5.استفاده از مواد شیمیایی اصالح کننده خاک نظیر سولفور، اسید سولفوریک، سولفات های آهن، گچ، پلی فسفات آمونیوم، پلی فسفات کلسیم و غیره به کارگیری یک روش اصالحی برای همه خاک های شور مناسب نیست. بسیاری از شرایط موجود بایستی مد نظر قرار گیرند.منبع شوری، بافت خاک، شیب زمین، عمق سفره آب زیر زمینی قیمت و تهیه مواد اصالح کننده نوع گیاه مورد نظر برای کاشت با توجه به اقلیم ارزش اقتصادی اراضی اصالح شده و برخی دیگر از فاکتورها همگی از جمله مواردی هستند که قبل از اصالح خاک های شور و انتخاب روش صحیح بایستی مورد توجه قرار گیرند. بدیهی است روش های مختلف در زمینه اصالح شوری خاک هدف واحدی را دنبال می کنند. هر روشی که به جلوگیری یا کاهش مضرات شوری موجود در ارتباط با رشد گیاه منجر شود اقتصادی خواهد بود
دو گونه گندم و جو به عنوان گیاهان پاییزه و زمستانه و گیاهان پنبه، ارزن، شلغم، سورگوم و چغندر قند )در قرن اخیر( به عنوان گیاهان تابستانه در الگوی کشت این مناطق تثبیت شد. درختان پسته و نخل نیز جزو مقاوم ترین گیاهان باغی به شوری هستند و در عین مقاومت به شوری ، دارای نیاز آبی کم و مقاوم به گرمای شدید می باشند که این دو مورد نیز از خصوصیات بارز مناطق خشک و کویری می باشد.
عکس العمل گیاهان به شوری تحمل گیاهان مختلف نسبت به شوری متفاوت است. بر این اساس میتوان گیاهان را به 4 دسته گروه متحمل، نیمه متحمل، نیمه حساس و حساس تقسیم بندی نمود. جدول1- طبقه بندی برخی از گیاهان زراعی مهم از نظر تحمل به شوری
متحمل نیمه متحمل نیمه حساس حساس
جو. گندم ذرت لوبیا
چغندر نخود یونجه برنج
پنبه سویا آفتابگردان پیاز
1-خاکهای شور: خاکی است که PH آن معموال کمتر از 8/5 است
2-خاک های شور و قلیایی: در این خاک ها میزان نمکهای محلول زیاده بوده، علیرغم سدیم زیاد، وجود نمک های خنثی همچنان PH را در حد کمتر از 8/5 حفظ مینماید.
3-خاک قلیایی: مقدار نمک های محلول در این خاک هاکم ، ولی مقدار سدیم آن زیاد است. محیط قلیایی زیاد این خاک ها سبب حل هوموس خاک و حمل آن به سطح خاک و تیره شدن رنگ آن میشود. به همین دلیل به این خاک ها نام قلیایی سیاه هم داده شده است.
آموزش قلمه زدن گل رز و گل محمدی :
استفاده از قلمه ساقه یکی از راه‌های متداول تکثیر رزها و گل محمدی است. قلمه‌ها را میتوان در دو زمان از سال تهیه کرد یکی قلمه‌های تهیه شده از چوب سبز که در انتهای فصل گلدهی از ساقه‌های بدون گل و به طول حداقل ۱۰ سانتیمتر تهیه می‌شوند. از آنجایی که این قلمه‌ها دارای برگ هستند می‌بایست تعداد برگهای آنان را کاهش داد و باقی گذاشتن یک دسته برگ در انتهای قلمه کافی است. حتی در همان یک دسته برگ نیز میتوان تعداد برگچه‌ها را نیز کاهش داد.
وجود تعداد زیادی از برگ موجب از دست دهی آب قلمه میشود و این به ضرر ریشه زایی است. نوع دیگر قلمه قابل تهیه از گیاهان رز قلمه‌های چوبی است که در انتهای فصل پاییز و بعد از ریزش برگها از قسمت‌های چوبی و ساقه‌های بالغ گیاه و به طول ۱۵-۲۰ سانتیمتر تهیه می‌شوند. هنگام جداسازی قلمه‌ها از گیاه مادری بهتر است که برش را از زیر ناحیه گره بزنیم (ناحیه گره ناحیه اتصال برگ به ساقه است) و برش به شکل شیب زده شود و یا اینکه بخصوص در مورد قلمه‌هایی که از چوب سبز تهیه می‌شوند زخمی بر روی پوست انتهای قلمه ایجاد شود . این کارها به ریشه زایی قلمه کمک می‌کنند.
حداقل نیمی از طول قلمه باید در بستر کاشت فرو رود. سپس با انگشتان دست خاک اطراف قلمه‌ها را محکم کنید و آبیاری کنید تا قلمه‌ها در جای خود مستقر شوند.
گلدان حاوی قلمه‌ها را در محیطی روشن اما به دور از نور خورشید و با دمایی حدود ۲۰-۱۸ درجه سانتی‌گراد قرار داده می‌شوند. در مورد قلمه‌های سبز حفظ رطوبت هوا بسیار مهم است که میتوان با استفاده از روش کشیدن یک پلاستیک شفاف بر روی قلمه‌ها و یا غبار پاشی روزانه به حفظ رطوبت هوا در اطراف آنان کمک کرد. محیط کاشت نیز باید همواره مرطوب بماند تا ریشه‌ها شکل گیرند. شکل گیری ریشه‌ها حدود ۸ هفته به طول می‌کشد.
کاشتن بذر گل محمدی و رُز:
برای کاشتن بذر گل رز و محمدی پس از پژمرده شدن گل‌ها، میوه‌ها شروع به رسیدن می‌کنند باید اجازه دهید میوه‌ها روی بوته تغییر رنگ دهند (نشانه رسیدن میوه گل رز موقعی است که میوه‌ها رنگ انداخته و نارنجی رنگ می‌شوند) معمولاً بذرها را اواسط مهر یا آبان می‌کارند البته با توجه به نوع گل رز، زمان رسیدن میوه متفاوت است.
میوه‌های رسیده را باید بلافاصله چید و کاشت (زیرا بذر میوه‌های این گل پس از چیدن خیلی زود قوه نامیه خود را از دست می‌دهد) اگر بذرها کاملاً نرسیده و هوای منطقه سرد شده باشد، برای آنکه قوه نامیه آن کامل شود،بذرها را لای خاک اره یا ماسه نرم کمی مرطوب طبقه طبقه می‌چینند تا وقتی که برسد.
درختان گلابی، خاکی با زهکش مناسب را نیاز دارند و خاکهای سنگین و رسی که رطوبت را در خود نگه می‌دارد برای آنان مناسب نیست. با این وجود در مقایسه با سایر درختان میوه، درختان گلابی بیش از دیگران شرایط نامساعد زهکش خاک را تحمل می‌کنند.
معمولا از کاشت بذر (و البته کاشت قلمه) برای تولید پایه‌های بذری و استفاده از آنان در برنامه‌های پیوند زنی درختان گلابی استفاده میشود. برای حدود ۱۲ هفته می‌بایست بذرها در میان خاک اره و یا پیت موس مرطوب در دمای ۴-۲ درجه قرار بگیرند تا نیاز سرمایی آنان برطرف شود. بذرها را میتوان در مخلوطی از خاک برگ+شن و در عمق حدود ۱٫۵ سانتیمتری کاشت و در مکانی روشن با دمای حدود ۲۰ درجه قرار داد و زمانی که به ارتفاع ۱۰ سانتیمتری رسیدند نسبت به جابه جایی گیاهان جوان و کاشت در گلدان بزرگتر اقدام کرد.
پیوند زدن:
روش پیوند شکمی که در اواخر تابستان اجرا میشود. روش دیگر پیوند زنی پیوند زبانه‌ای است که این روش بخصوص در گلابی‌های آسیایی کاربرد.
پایه‌های بذری گلابی مناسب خاک‌هایی است که بافتی ریز دارند و از نظر زهکش شرایط چندان مناسبی ندارند.
هرس درخت گلابی:
بهتر است که تنه اصلی درخت را از فاصله ۷۵-۶۰ سانتیمتری سطح خاک قطع کرد. تمامی شاخه‌هایی را که کمتر از ۴۵ سانتیمتر با سطح زمین فاصله دارد از روی تنه درخت قطع کنید و حدود ۶-۴ عدد شاخه که فواصل خوبی در اطراف تنه اصلی درخت دارند باقی بگذارید. در سال دوم شاخه‌های پایین را با زاویه ۴۵ درجه از تنه اصلی ببندید تا زاویه رشد و قرار گیری آنها بیشتر شود، زیرا ساقه‌های گلابی عادات دارند به شکل مستقیم و رو به بالا رشد کنند اگر به حال خود رها شوند درخت تاجی بسته و متراکم پیدا می‌کند. در زمستان سال دوم شاخه‌های قوی را تا حدود نصف ارتفاع آن و شاخه‌های ضعیف را تا حدود دو سوم آن حذف کنید. در زمستان سال سوم بعد از ابتدا شاخه‌های اصلی و نسبتا اصلی درخت را بررسی می‌کنیم. باز هم طول شاخ‌های قوی را تا نصف و طول شاخه‌های ضعیفتر را به حدود یک سوم کاهش می‌دهیم. این نوع هرس در زمستان سال دوم و سوم (کاهش ارتفاع ساقه‌ها به نصف و یا یک سوم) نوعی هرس فرم دهی است که تاج درخت را به شکل بوته‌ای پرورش می‌دهیم.
هرس سیخکها:
میوه‌های گلابی در نوک سیخکها شکل میگیرد و با نوعی هرس میتوان شکل گیری سیخک را در درخت تحریک می‌کنیم. در سال اول کاشت و در زمستان سال اول شاخه‌های کوچک را طوری قطع کنید که حدود ۵-۴ جوانه روی آنها باقی بماند. در زمستان سال دوم این شاخه‌های جانبی و کوتاه را بررسی کنید و مجدد از سر آن اولین جوانه گل را بر روی این شاخه‌های جانبی پیدا کنید و بقیه ساقه را بعد از اولین جوانه گل قطع کنید. جوانه‌های گل جوانه‌هایی هستند که قسمت بالای آنان گرد و گنبدی شکل است بر خلاف جوانه‌های برگ که نوکی نسبتا تیز دارند. سال سوم نیز همانند سال دوم عمل می‌کنیم و اگر این کارها را در طی سه سال اولیه زندگی درخت به خوبی انجام دهیم سیخک بندی درخت در حال شکل گرفتن است.
بعد از سال سوم و با وارد شدن به سال چهارم و با بالغ شدن درختان گلابی هرس سالانه سبکی برای آنان مورد نیاز است. ابتدا می‌بایست ساقه‌های شکسته، آسیب دیده، ضعیف و شاخه‌هایی که بر روی هم ساییدگی دارند را قطع کرد. همچنین اگر ساقه‌های به سمت مرکز درخت در حال رشد و پیشروی است باید آنرا قطع کرد. مرکز درخت بهتر است که باز و بدون تراکم بماند. سیخک‌های مسنی که چند سال است میوه دهی داشته اند را نیز میتوان قطع کرد. هرس خاص دیگری برای درختان بالغ گلابی لازم نیست.
درباره این سایت